اگر تا به حال براي طراحي سايت اقدام كرده باشيد، نام CMS يا سيستم مديريت محتوا را شنيدهايد. روشها و زبانهاي برنامهنويسي بسياري براي طراحي سايت وجود دارد. هر كس بنا به نياز و تخصص خود، روشي را انتخاب ميكند. براي داشتن يك انتخاب مناسب، بايد روشهاي مختلف را بشناسيد و ويژگيهاي هر يك را بدانيد. در مقالههاي قبل، مزايا و معايب طراحي سايت اختصاصي را بررسي كرديم. در اين مقاله به بررسي انواع سيستم هاي مديريت محتوا ميپردازيم و مهمترينها را معرفي ميكنيم.
اگر تا به حال براي طراحي سايت اقدام كرده باشيد، نام CMS يا سيستم مديريت محتوا را شنيدهايد. روشها و زبانهاي برنامهنويسي بسياري براي طراحي سايت وجود دارد. هر كس بنا به نياز و تخصص خود، روشي را انتخاب ميكند. براي داشتن يك انتخاب مناسب، بايد روشهاي مختلف را بشناسيد و ويژگيهاي هر يك را بدانيد. در مقالههاي قبل، مزايا و معايب طراحي سايت اختصاصي را بررسي كرديم. در اين مقاله به بررسي انواع سيستم هاي مديريت محتوا ميپردازيم و مهمترينها را معرفي ميكنيم.
سيستم مديريت محتوا يا CMS چيست؟
همان طور كه از نامش پيدا است، CMS يا Content Management System سيستمي است كه به وسيله آن محتواي سايت خود را مديريت ميكنيد. طبق اين تعريف، وب سايتهاي دايناميك يا پويا به CMS نياز دارند.
با استفاده از انواع سيستم هاي مديريت محتوا ميتوانيد محتواي سايت خود را به راحتي و بدون نياز به داشتن دانش برنامهنويسي و نوشتن كد، تغيير بدهيد. اين سيستمها، نرمافزارهايي هستند كه روي سرور نصب ميشوند و امكان تغيير بخشهاي مختلف سايت را در اختيارتان ميگذارند.
معرفي انواع سيستم هاي مديريت محتوا
CMS ها به دو نوع كلي كد باز و SAAS تقسيم ميشوند.
سيستم مديريت محتواي كد باز يا Open Source به نرمافزارهاي رايگاني گفته ميشود كه كدهاي آن در دسترس و قابل تغيير و توسعه هستند. اين دسترسي باعث ميشود بتوانيد هر تغييري كه دوست داريد در سايت خود اعمال كنيد. در حالت عادي به اين ويژگي نيازي نداريد. معمولا قالبهاي آماده پاسخگوي نياز تمامي كاربران هستند. تنها در صورتي كه بخواهيد براي يك كسبوكار بزرگ سايت طراحي كنيد، ممكن است به تغيير و توسعه كدها نياز داشته باشيد.
ويژگي مثبت نرمافزارهاي متن باز يا كد باز اين است كه كاربران و كارشناسان بسياري در سراسر جهان به آن دسترسي دارند. به اين ترتيب، هر روز افزونههاي بيشتري براي آنها ارائه ميشود. ميتوان گفت اين گونه نرمافزارها از نوعي خرد جمعي بهره ميبرند.
سيستم مديريت محتواي اشتراكي يا Software As A Service يا SAAS با نامهاي سرويس اشتراكي يا اجاره نرمافزار نيز شناخته ميشود. اين نوع سيستمها مشابه نرمافزارهاي متن باز عمل ميكنند اما اجازه دسترسي به كدها را به كاربران نميدهند. اشتراك اين سيستمها را بايد از شركتهاي ارائهدهنده خريداري كنيد. هزينه به صورت سالانه يا ماهانه يا بسته محصول محاسبه ميشود. هزينه اشتراك نرمافزاهاي SAAS شامل هزينه هاست، طراحي قالب، پشتيباني و … ميشود. نيازي به پرداخت هزينه جداگانه براي اين موارد نيست. به اين نوع سيستمها سايتساز هم گفته ميشود.
انواع سيستم هاي مديريت محتوا كد باز Open Source
در اين بخش چند نمونه از بهترين و پرطرفدارترين CMS هاي متن باز را معرفي خواهيم كرد:
وردپرس WordPress
مشهورترين نامي كه در اين مقاله ميشنويد، همين وردپرس است! سيستمي كه بيش از 60 ميليون از وب سايتهاي جهان با استفاده از آن طراحي شدهاند. فكر ميكنيد اين محبوبيت چه دليلي دارد؟
WordPress در ابتدا فعاليت خود را به عنوان وبلاگساز آغاز كرد و به مرور فعاليت خود را گسترش داد. تا جايي كه امروز به عنوان محبوبترين CMS موجود شناخته شده و سهم 40 درصدي را به خود اختصاص داده است. از جمله ويژگيهاي مثبت اين سيستم ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
- سرعت بالاي نصب و راهاندازي
- حجم كم
- رايگان بودن
- داشتن افزونههاي متعدد
- سازگاري و بهينه بودن براي موتورهاي جستوجو
- كاربري آسان
اگر يك سايت محتوامحور بلاگي يا خبري ميخواهيد، وردپرس بهترين گزينه براي شما است.
در مواردي مثل طراحي سايت براي فروشگاههاي بزرگ آنلاين، بهتر است از روشهاي ديگر استفاده كنيد. زيرا در اين موارد بايد افزونههاي مختلفي به كار ببريد و همين باعث سنگين شدن سايت ميشود. اين مسئله به كند شدن سرعت بارگذاري و در نهايت كاهش ترافيك سايت منجر خواهد شد.
جوملا Joomla
CMS جوملا رقيبي قدرتمند براي وردپرس است كه در سال 2001 معرفي شد. اين سيستم هم براي وب سايتهاي محتوامحور و هم براي سايتهاي بزرگ و فروشگاهي مناسب است. بعضي از ويژگيهاي اين سيستم به شرح زير هستند:
- سرعت بالاي نصب و راهاندازي
- رايگان بودن
- داشتن بيش از 6000 افزونه
جوملا براي تمامي انواع كسبوكارهاي آنلاين كوچك و بزرگ مناسب است. با اين حال، رابط كاربري پيچيده، استفاده از آن را براي افراد مبتدي سخت ميكند.
دروپال Drupal
اين سيستم كاربران كمتري دارد اما توانسته است توجه طراحان حرفهاي را به خود جلب كند. ميگويم طراحان حرفهاي چون قالبهاي آماده آن كم هستند. توسعه دادن قالب جديد نيز كاري تخصصي است و نياز به مهارتهاي برنامهنويسي دارد. اين سيستم براي طراحي و ايجاد پرتالهاي خبري، سايتهاي آپلود و دانلود، سايتهاي شركتهاي بزرگ و … كاربرد دارد.
مهمترين ويژگيهاي دروپال به شرح زير هستند:
- سرعت خوب
- توسعهپذيري عالي
- امنيت بالا
- پشتيباني قوي
استفاده از اين سيستم به افراد مبتدي توصيه نميشود اما حرفهايها ميتوانند با استفاده از آن سايتهاي قوي و امني طراحي كنند.
پي اچ پي نيوك PHP nuke
پي اچ پي نيوك يكي از انواع سيستم هاي مديريت محتوا قديمي است. قبل از وردپرس و جوملا استفاده از آن رواج بيشتري داشت. به روز رسانيهاي نيوك در سالهاي اخير كم بوده است و مشكلاتي نيز در مورد امنيت و سرعت آن مطرح است. ميتوان گفت اين سيستم رقابت را در مقابل CMS هاي جديدتر واگذار كرده است. به همين دليل كاربران آن نسبت به قبل بسيار كمتر شدهاند.
بعضي از ويژگيها و امكانات پي اچ پي نيوك به شرح زير هستند:
- نصب و راهاندازي رايگان
- امكان كنترل و نظارت كامل بر اعضاي سايت
- امكان مشاهده آمارهاي لحظهاي براي همه صفحات
- امكان دستهبندي و لينكها و مديريت آنها
- امكان برگزاري سريع و آسان نظرسنجي
مجنتو Magento
مجنتو يك سيستم فروشگاهساز رايگان و يكي از انواع سيستم هاي مديريت محتوا است كه فروشگاههاي آنلاين بسياري در سراسر جهان از آن استفاده ميكنند. ويژگيهاي زير باعث شدهاند مجنتو به انتخاب اول بسياري از كسبوكارهاي اينترنتي تبديل شود:
- مجنتو پاسخگوي نياز فروشگاههاي بزرگ نيز هست و عمليات فروش پيچيده را نيز ميتواند اجرا كند.
- اين سيستم انعطافپذيري بالايي دارد و به راحتي ميتوانيد آن را شخصيسازي كنيد.
- سرعت لود صفحات در مجنتو بالا است.
- مجنتو براي موتورهاي جستوجو بهينه شده است.
پرستاشاپ PrestaShop
پرستاشاپ نيز يكي ديگر از انواع سيستم هاي مديريت محتوا است كه به فروشگاهساز معروف شده است. فروشگاههاي كوچك و بزرگ بسياري در سراسر جهان از اين سيستم استفاده ميكنند. از جمله ويژگيهاي پرستاشاپ ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
- نصب و راهاندازي سريع و رايگان
- سازگاري با فروشگاههاي چندزبانه
- سازگاري با واحدهاي پولي مختلف
- پنل مديريت قدرتمند
- انعطافپذيري و توسعهپذيري بالا
- سيستم حسابداري، انبارداري و مديريت مشتريان
- ساختار بهينه براي موتورهاي جستوجو
اپن كارت OpenCart
اپن كارت نيز يكي ديگر از انواع سيستم هاي مديريت محتوا است كه به صورت اختصاصي براي فروشگاههاي آنلاين طراحي شده است. موارد زير را ميتوان به عنوان ويژگيهاي اين سيستم مطرح كرد:
- افزونههاي متعدد
- پشتيباني و انجمن قوي
- پنل مديريت ساده و مرتب
انواع سيستم هاي مديريت محتوا را با هم بررسي كرديم. چنان كه مشاهده كرديد سيستم وردپرس كاربري آسانتر و امكانات بيشتري نسبت به ساير رقباي خود دارد. تصميم در مورد استفاده از CMS و انتخاب نوع آن، به مسائل بسياري بستگي دارد. مسائلي مانند نوع كسبوكار، تعداد كاربران، امكانات مورد نياز و … . بهتر است قبل از اقدام به طراحي سايت از مشاوران متخصص كمك بگيريد. به اين ترتيب پس از مدتي ناچار به تعويض سيستم يا طراحي مجدد نخواهيد شد.
منبع: